امروزه استفاده از روش آبیاری نواری برای آبیاری محصولات زراعی متداول شده است. با جایگزینی این روش با روش های آبیاری بارانی، با توجه به کاهش احتمال بادبردگی و تبخیر به میزان قابل ملاحظه ای در مصرف آب صرفه جویی می شود. البته باید توجه داشت که لزوما آبیاری قطره ای در تمام شرایط جایگزین مناسبی برای آبیاری بارانی نیست و در برخی موارد بسته به شرایط پروژه، نوع محصول و... بهترین روش آبیاری ممکن، روش آبیاری بارانی هست.

مزایای استفاده از نوار های آبیاری

  • عدم ایجاد رواناب در سطح مزرعه.
  • به حداقل رسیدن میزان تبخیر به ویژه با مدیریت صحیح زمان آبیاری در ساعات غیر آفتابی.
  • کاهش میزان علف هرز و آسان شدن مبارزه به علف های هرز.
  • افزایش شاخص کارایی مصرف آب با توجه به اینکه بخش عمده آب مصرفی صرف تعرق گیاه می شود.
  • کاهش هزینه های کارگری مربوط به آبیاری مثل عدم نیاز به احداث جوی و پشته.
  • با توجه به عدم ریخته شدن آب روی برگ درختان، مشکلاتی از قبیل برگ سوختگی رخ نخواهد داد.
  • امکان انجام کودآبیاری و توزیع یکنواخت کود در سطح مزرعه.

اما مسئله مهم انتخاب صحیح نوع نوار آبیاری می باشد.

در اینجا به معرفی انواع نوار های آبیاری می پردازیم:

  • نوار تیپ پلاکدار (پلاک کوچک یا بزرگ/ پلاک ممتد)
  • نوار تیپ درزدار (درز بغل یا وسط)

چرا نوار تیپ پلاکدار؟؟؟

  1. امکان طراحی و اجرا طول لترال بالاتر
  2. حجم کمتر لوله های پلی اتیلن برای مانیفولدها
  3. حجم کمتر کانال کنی 
  4. یکنواختی بیشتر پخش آب
  5. احتمال گرفتگی

چرا نوار تیپ بغل یا وسط درزدار؟؟

  1. قیمت ارزان تر
  2. حجم کمتر 
  3. عدم وجود اختلاف قیمت در فواصل مختلف

در ادامه به ارائه یک مثال در خصوص هر دو نوع نوار تیپ میپردازیم:

مطابق عکس زیر فرض کنید یک زمین به مساحت 1 هکتار و طول وعرض 100 متر جهت طراحی و اجرای سیستم آبیاری با نوار تیپ داریم:

همانطور که ملاحظه می کنید در قطعه سمت راست که با نوار تیپ پلاکدار طراحی شده در کل 100 متر کانال کنی خواهد شد، در صورتیکه در قطعه سمت چپ که از نوار تیپ بغل درزدار استفاده شده میزان کانال کنی 200 متر (2 برابر) خواهد بود. به تبع آن تعداد شیرآلات هم 2 برابر خواهد شد. از طرفی متراژ لوله پلی اتیلن هم بیشتر می شود، البته قطر لوله در حالت استفاده از تیپ پلاکدار با توجه به پوشش کل 1 هکتار، بزرگتر از قطر لوله در حالت استفاده از تیپ بغل درزدار می باشد اما در مجموع از نظر وزنی میزان مصرف پلی اتیلن در استفاده از تیپ پلاکدار کمتر خواهد شد. لازم به ذکر است که این مثال برای حالتی است که زمین برای اولین بار قرار است طراحی شود و این امکان وجود دارد که قطعه بندی مطابق نظر طراح صورت پذیرد. اما در بسیاری موارد با توجه به موجود بودن لوله های پلی اتیلن ملزم به پهن کردن نوار تیپ با طول کوتاه هستیم، در چنین شرایطی گزینه انتخابی صحیح و اقتصادی استفاده از نوار تیپ بغل یا وسط درزدار هم میتواند باشد. 

نوارهای آبیاری پلاکدار به فواصل مشخص شامل 10،15، ... 100 سانتیمتر دارای پلاک (قطره چکان) می باشد و آبدهی پلاک ها 1/3، 1/6، 2 و 2/5 لیتر بر ساعت می باشد که با توجه به نوع کشت، بافت خاک و همچنین میزان آب موجود در پروژه، دبی و فاصله پلاک ها انتخاب می شود. ضخامت تولید نوارهای آبیاری از 150 تا 600 میکرون  و فشار کارکرد 0/8 تا 2 بار  می باشد ضخامت بر اساس تعداد دفعات مصرف نوار آبیاری برای کشت های مختلف و همچنین بافت خاک انتخاب می گردد. 

 این نوار ها از مواد اولیه مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش، کود های شیمیایی و سموم مورد استفاده در بخش کشاورزی تهیه شده است.

نوارهای آبیاری درزدار به فواصل 10، 20 و 30 سانتیمتر دارای درز می باشد و آبدهی آن ها 2،3 و 4 لیتر بر ساعت می باشد. یک نکته مهم در خصوص این نوع نوارها وزن آن هاست. که معمولا در بازار ایران از وزن 9 الی 12 کیلوگرم تولید می شوند که بایستی در انتخاب شرکت تولید کننده این محصول دقت نظر لازم را داشته باشید تا با مشکل رو به رو نشوید.